Κριθηίς ή Κρηθηίς

Μυθολογικό πρόσωπο. Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν η μητέρα του Ομήρου. Καταγόταν από την Ίο και την αποπλάνησε ένας Δαίμονας, από τους συνοδούς των Μουσών. Έφυγε τότε από το νησί της και στον δρόμο κατάλαβε ότι ήταν έγκυος. Εν τω μεταξύ, την άρπαξαν οι πειρατές και την πήγαν στον Μαίονα, βασιλιά της Λυδίας, ο οποίος τη νυμφεύτηκε. Η Κ. γέννησε τον Όμηρο και πέθανε, ενώ ο Μαίονας πήρε το παιδί και το έδωσε στον Φήμιο να το μεγαλώσει. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, η Κ. ήταν νύμφη που έμεινε έγκυος από τον θεοποιημένο ποταμό Μέλητα. Ο γιος της, ο οποίος γεννήθηκε στις όχθες του ποταμού, ονομάστηκε Μελησιγενής και αργότερα Όμηρος. Ο Έφορος, ωστόσο, αναφέρει ότι ήταν κόρη του Απελλή από την Κύμη και έμεινε έγκυος από τον θείο της, Μαίονα. Γέννησε τον γιο της στον ποταμό Μέλητα, γι’ αυτό τον ονόμασε στην αρχή Μελησιγενή και έπειτα Όμηρο. Τον ανέθρεψε ο σύζυγός της, Φήμιος.